عفونت بعد از عمل بینی جزو نادرترین عوارض جراحی بینی می باشد که در صورت رعایت نکردن نکات بهداشتی و توصیه‌های پزشک احتمال ابتلا به آن وجود خواهد داشت. اگر عفونت بینی به موقع درمان نشود، فرد را با عوارض جدی‌تر روبرو خواهد کرد. توجه داشته باشید که انتخاب پزشک متخصص و ماهر می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌ها و عوارض را تا حد زیادی کاهش دهد. کلینیک جراحی وی در ادامه به عفونت بینی پس از جراحی و علائم آن می پردازد.
علت ایجاد عفونت بینی بعد از عمل
احتمال بروز عفونت پس از عمل بینی برای هر شخصی وجود دارد. حتی اگر عمل بینی شما توسط بهترین جراح انجام شده باشد، باز هم به برخی دلایل احتمال ابتلا به عفونت وجود دارد. البته امروزه با پیشرفت علم و بهبود تکنیک‌های جراحی، خطر ابتلا به عفونت به میزان زیادی کاهش یافته است.
برخی علل ایجاد عفونت بعد از عمل بینی عبارتند از:
- در صورتی که زخم به خوبی استریل نشود، احتمال ایجاد عفونت وجود خواهد داشت.
- اگر استریل کردن زخم در محیطی آلوده و با دست‌های آلوده انجام شود، عفونت را به دنبال دارد.
- اگر پزشک جراح شما بی‌تجربه و فاقد تخصص باشد ممکن است باعث آسیب به بافت‌ها و شدید شدن خونریزی گردد؛ در نتیجه دوره بهبودی را افزایش می‌دهد و گاهی اوقات شما را با مشکلات جدی روبرو خواهد کرد. پس حتما برای انجام عمل بینی به یک پزشک ماهر و باتجربه مراجعه کنید.
- زمانی که زخم به صورت مداوم در برابر رطوبت قرار گیرد و فرصت خشک شدن نداشته باشد.
- در شرایطی که زیباجو بطور مکرر قسمت عمل شده را لمس کند و باعث تحریک آن گردد.
- اگر بیمار دارای سیستم ایمنی ضعیفی باشد، نمی‌تواند در برابر عوامل بیماری‌زا پاسخگو باشد و درگیر عفونت خواهد شد.
- در صورتی که بیمار تجربه تزریق مواد خارجی به ناحیه بینی را داشته یا چند بار عمل بینی انجام داده باشد، احتمال ابتلا به عفونت و خطرات بیشتر وجود خواهد داشت.
- در اندک موارد نیز استریلیزاسیون نامناسب محیط جراحی و اتاق عمل باعث ورود باکتری به بدن می‌شود.
تاثیر لوازم آرایش در ایجاد عفونت پس از عمل بینی
یکی از مشکلاتی که بعد از جراحی بینی به وجود می‌آید، کبود شدن صورت است. برخی از افراد تمایل دارند که با استفاده از لوازم آرایشی این کبودی‌ها را کاور کنند تا ظاهر زیباتری داشته باشند. جراحان معمولا در رابطه با آرایش کردن پس از عمل نظرات متفاوتی دارند.
بر اساس تحقیقاتی که در سال ۲۰۰۵ انجام شد، پزشکان متوجه شدند که استفاده از لوازم آرایشی نامناسب و نامرغوب پس از جراحی بینی می‌تواند باعث ایجاد عفونت در بینی و بافت اطراف آن شود. طبق این پژوهش، افرادی که جراحی بینی انجام داده‌اند به ندرت درگیر عفونت می‌شوند؛ اما در برخی مواقع استفاده از لوازم آرایشی می‌تواند باعث بروز عفونت گردد. حتی اگر مراقبت‌های لازم را انجام دهید و آنتی بیوتیک‌های تجویز شده را مصرف نمایید؛ در صورت استفاده از لوازم آرایشی نامناسب درگیر عفونت پس از عمل بینی خواهید شد.
علائم عفونت بعد از عمل بینی
در همه جراحی‌ها، پزشک باید شکاف و زخم ایجاد کند و این شکاف‌ها می‌توانند باعث ورود عوامل بیماری‌زا به درون بدن و ایجاد التهاب و عفونت شوند. علائم عفونت بعد از عمل بینی شامل موارد زیر هستند:
- درد، قرمزی و تورم در محل جراحی شده، نشانه عفونت بعد از عمل بینی هستند.
- وجود رگه‌های قرمز در قسمت برش از علائم عفونت بعد از جراحی بینی خواهد بود.
- گاهی اوقات از قسمت بخیه‌ها چرک ترشح می‌شود؛ در نتیجه ایجاد چرک نشانه عفونت بعد از عمل بینی است.
- تب نیز گاهی اوقات شما را از وجود عفونت آگاه می‌کند.
- افرادی که عمل بینی انجام داده‌اند بیشتر از سایر افراد در معرض سینوزیت مزمن یا حاد قرار دارند.
جلوگیری از عفونت بعد از عمل بینی
شستشو و ضدعفونی کردن بینی با کمک اسپری‌های مخصوص و همچنین پاک کردن سوراخ‌های بینی به جلوگیری از عفونت بعد از عمل بینی و از بین بردن بوی بد آن کمک می‌کند. اگر چرک و خون داخل بینی باقی بمانند و تمیز نشوند، علائم عفونت بعد از عمل بینی را برای فرد ایجاد می‌کنند. در موارد شدیدتر نیز عوامل بیماری‌زا از طریق زخم به زیر پوست و خون وارد می‌شوند و در این موارد فرد باید دارو مصرف کند. روش‌های جلوگیری از عفونت بعد از عمل بینی عبارتند از:
تمیز کردن بینی
یکی از راه‌های جلوگیری از عفونت بعد از عمل بینی، تمیز کردن مرتب آن است. بینی‌های تازه عمل شده تا دو هفته پس از جراحی نباید شستشو داده شوند. بخیه‌ها و قسمت عمل شده در این مدت نباید در معرض رطوبت و آب قرار گیرند. پس از گذشت دو هفته می‌توانید یک گوش پاک کن را به سرم آب نمک مخصوص آغشته کنید و با استفاده از آن درون بینی را تمیز کنید. گوش پاک کن را به میزان زیاد وارد سوراخ بینی نکنید و لخته‌های خون و چرک‌ها را به سمت بالا فشار ندهید. شما باید فقط آلودگی قسمت پایینی سوراخ بینی را تمیز کنید. آلودگی‌ها و لخته‌های خون که در قسمت بالاتر تجمع یافته‌اند، با کمک ترشحات بینی به سمت پایین منتقل خواهند شد. مراقب باشید که گوش پاک کن را بیش از اندازه به پوست و جداره بینی فشار ندهید؛ چرا که باعث آسیب به آن خواهید شد. پس تمیز کردن بینی را با حوصله و بر اساس دستورالعمل‌های جراح انجام دهید.
علاوه بر این، شما می‌توانید محلول سالین را به صورت اسپری یا قطره تهیه کنید و برای پاک کردن بینی از آن کمک بگیرید. سالین نوعی محلول آب و نمک است که سوراخ‌های بینی را مرطوب نگه می‌دارد و هرگونه آلودگی اعم از لخته خون یا عفونت را از بینی خارج می‌کند.
پمادهای ضدعفونی کننده
یکی دیگر از روش‌های جلوگیری از عفونت بعد از عمل بینی، استعمال پمادهای ضدعفونی کننده است. معمولا جراح برای جلوگیری از عفونت یا حتی زمانی که عفونت اتفاق افتاده باشد، پمادهایی مانند موپروسین و جنتامایسین تجویز می‌کند. این پمادها با خاصیت ضدعفونی کنندگی و آنتی‌بیوتیکی خود، از ایجاد عفونت جلوگیری خواهند کرد. برای استفاده از آن‌ها کافی است که با استفاده از یک گوش پاک کن، بخش پایینی سوراخ‌های بینی را به پماد آغشته نمایید. پزشک مربوطه میزان مصرف پماد را به شما اعلام می‌کند. در صورتی که بیش از حد از پمادهای ضدعفونی کننده استفاده کنید، باعث التهاب زخم‌ها و بخیه‌ها خواهید شد.
مصرف آنتی‌بیوتیک
پس از انجام جراحی بینی، برای شما آنتی‌بیوتیک‌هایی تجویز خواهد شد که باید تا پایان دوره و سر ساعت آن‌ها را مصرف کنید. این داروهای آنتی بیوتیک باعث جلوگیری از عفونت بعد از عمل بینی خواهند شد؛ به خصوص اینکه پس از عمل زخم‌ها و جای بخیه‌ها به شدت مستعد عفونت هستند.
استفاده از گرافت به جای ایمپلنت مصنوعی
یکی از روش‌هایی که برای جلوگیری از عفونت بینی بعد از جراحی می‌توان به کار برد، استفاده از گرافت‌های طبیعی است. مطالعه‌ای که بر روی ۶۰۰ زیباجو بعد از عمل بینی انجام شد، نشان داد که ۳ درصد از بیمارانی که از ایمپلنت مصنوعی استفاده کرده‌اند درگیر عفونت شده‌اند. با این وجود در افرادی که گرافت طبیعی از بدن خود دریافت کرده‌اند هیچگونه عفونتی دیده نشده است. به همین دلیل اکثر جراحان بینی ترجیح می‌دهند که از گرافت طبیعی استفاده کنند؛ چرا که مشکلات ایمپلنت مصنوعی را به دنبال نخواهد داشت، همچنین نتیجه به دست آمده از آن طبیعی‌تر خواهد بود.
درمان عفونت بعد از عمل بینی
پس از جراحی اگر متوجه حتی یک نشانه عفونت بعد از عمل بینی شدید، باید در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید. درمان عفونت بعد از عمل بینی در صورتی که عفونت در مراحل اولیه باشد، با داروهای آنتی‌بیوتیک قابل انجام است. توجه داشته باشید که مصرف خودسرانه این داروها، باعث افزایش آسیب خواهد شد.
گاهی اوقات پزشک از پروتزهای سیلیکونی برای تقویت غضروف استفاده می‌کند. در صورتی که عفونت پس از عمل بینی پیشروی کند و با کمک آنتی بیوتیک‌ها نیز درمان نشود، پزشک مجبور می‌شود که پروتز را خارج کند. از آنجایی که سیلیکون نوعی ماده خارجی است، حذف آن باعث تسریع روند بهبودی و درمان بعد از عمل بینی خواهد شد. پس از برداشتن سیلیکون و درمان کامل عفونت، فرد باید مجددا رینوپلاستی انجام دهد. برای انجام مجدد عمل باید حداقل ۶ ماه منتظر بمانید تا مطمئن شوید که زخم‌ها بطور کامل ترمیم شده‌اند.
در برخی موارد نیز پزشک از بافت‌های بدن بیمار مانند غضروف دنده‌ای یا غضروف گوش برای تقویت غضروف بینی استفاده می‌کند. در این موارد، احتمال ایجاد عفونت کمتر خواهد بود و در صورت ابتلا نیز آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند باعث درمان عفونت بعد از عمل بینی شوند.
جراحی بینی و عوارض ناشی از آن
برخی از افراد پس از جراحی بینی، بوی بدی داخل بینی خود احساس می‌کنند که این بو معمولا به دلیل عفونت به وجود می‌آید. این عفونت اگر به موقع کنترل نشود، باعث ایجاد مشکلات جدی خواهد شد. قبل از هر چیز باید سعی کنید که تمامی توصیه‌های جراح و نکات بهداشتی را رعایت کنید تا از بروز عفونت پس از عمل بینی جلوگیری نمایید. علاوه بر این، در انتخاب پزشک نیز باید نهایت دقت را به خرج دهید تا عفونت یا هر گونه عوارض دیگر را به حداقل برسانید. روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید عفونت را با استفاده از آن‌ها کنترل نمایید؛ پس بهتر است در صورت مشاهده علائم عفونت، سریعا به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که عفونت پیشرفت کند و به سادگی قابل برطرف شدن نباشد، احتمالا به جراحی مجدد احتیاج خواهید داشت.
- علائم عفونت بعد از جراحی بینی چیست؟
- علت ایجاد عفونت بعد از جراحی بینی چیست؟
- چگونه از عفونت بعد از جراحی بینی جلوگیری کنیم؟
